Fiziki aktivlik nədir?

Fiziki aktivlik - enerji sərf edən bədən hərəkətləridir və hər kəs üçün faydalıdır. Mütəmadi  hərəkətlər qeyri-infeksion xəstəliklərin yaranma riskini azaldır. Fiziki aktivlik oynaqlar, əzələ və sümükləri möhkəm və güclü edir.

Fiziki aktivlik bədəni daha enerjili edir, depressiya, qorxu və stressdən qoruyur.

Fiziki aktivlik ömrü uzadır və daha sağlam və xoşbəxt yaşamağı təmin edir.

Fiziki aktivlik nə üçün zəruridir?

Mütəmadi fiziki aktivlik aşağıdakı qeyri-infeksion xəstəliklərin qarşısını alır:

• ürək-damar xəstəlikləri
• 2-ci tip şəkərli diabet
• bir sıra xərçəng xəstəlikləri
• piylənmə
• depressiya
• osteoporoz (sümüklərin kövrəkləşməsi)

 

Nə üçün fiziki aktiv deyilik?

Adətən biz vaxt çatışmazlığı və yorğunluqdan şikayət edirik. Bədən tərbiyəsinə sərf edə biləcəyimiz həmin dəyərli vaxtı əsasən nəyə sərf edirik? Divanda uzanaraq televizora baxmaq, video oyunlar oynamaq, sosial şəbəkələrdə ünsiyyətdə olmaq, dostlarla içki içmək və ticarət mərkəzlərində vaxt keçirməklə vaxtımızı itiririk...

Dartılma stressdən azad edir, gərginliyi aradan qaldırır və enerji verir.

Fiziki aktiv olmaq üçün nə etməliyik?

Böyüklər üçün tövsiyələr iki növ aktivlik üzərində qurulur: aerobika və əzələlərin möhkəmləndirilməsi.

• həftə ərzində 150 dəqiqə orta intensivli aerobika ilə məşğul olmaq
• sağlamlığa əlavə faydası üçün fiziki aktivliyin həftə ərzində 150 dəqiqədən 300 dəqiqəyədək (5 saat) artırmaq

 

Fiziki aktivlik nümunələri:

Orta intensivli

• sürətlə piyada gəzmək (saatda 3 km və ya daha sürətlə, lakin yarışma məqsədli olmamaqla)
• su aerobikası ilə məşğul olmaq
• sürəti saatda 10 km-dən aşağı olmaqla velosiped sürmək
• tennis oynamaq
• bal rəqsləri ilə məşğul olmaq
• bağ işləri ilə məşğul olmaq

 

Yüksək intensivli

• yarış qaçışı, yüngül qaçış və ya sadəcə qaçmaq
• üzgüçülüklə məşğul olmaq
• tennis oynamaq
• aerobika ilə məşğul olmaq
• sürəti saatda 10 km-dən çox olmaqla velosiped sürmək
• iplə hoppanmaq
• ağır bağ işləri (fasiləsiz qazmaq və ya belləmək)
• ağır bel çantası ilə dağa qalxmaq

 

İşçilər üçün fiziki aktiv olmaq nə üçün zəruridir?

• stress hallarının minimuma endirilməsi
• diqqətin artması
• iş məmnuniyyəti və komanda ruhunun yaxşılaşması
• iş məhsuldarlığının artması
• qeyri-aktivliklə bağlı xroniki xəstəliklər riskinin azalması və sağlamlığın yaxşılaşması
• iş-həyat balansının tənzimlənməsi

 

İş yerində necə fiziki aktiv ola bilərsən?

Fiziki aktivliyin ən sadə yolu bir neçə dəqiqə ərzində bədənə dartılma hərəkətlərinin edilməsidir.

Fiziki aktiv olmaq mümkündür!

Tövsiyələr:

• həftə ərzində 150 dəqiqə fiziki aktiv olmaq
• iş yerində dartılma hərəkətlərini ən azı 15-20 saniyə və gün ərzində 2-3 dəfə təkrar etmək
• ən azı 3 mərtəbəni pilləkənlə qalxmaq
• xoşuna gələn və həyat tərzinə uyğun olan fiziki aktivlik növünü seçmək
• məşğələlər üçün optimal vaxtı seçmək
• dostların və ailənlə istirahət zamanı fəal olmaq
• bacardığın bir fiziki aktivlikdən başla və daha çox nailiyyətlər əldə etməyə çalışmaq
• bir neçə həftədən və ya aydan sonra məşğələlərin müddətini və intensivliyini artırmaq
• uzun müddətli fiziki aktivlikdən qabaq və sonra doyunca su içmək
• tərkibində şəkər olan içkiləri su ilə əvəz etmək
• siqaret, narkotik, spirtli içkilər və “fast food” adlanan tez hazırlanan qidalardan uzaq olmaq